Op website Takepart van de in Amerika gevestigde organisatie ‘Participant Media’ werd enige dagen een oproep gedaan door de Amerikaanse regering, waarbij men aangeeft dat een land als Amerika niet in dezelfde regionen – wat de sociale wetgeving betreft – geplaatst kan worden als … Suriname. Participant media is een filmbedrijf dat zich focust op issues aangaande de sociale rechtvaardigheid. ‘Kunnen nieuwe wetgevingsvoorstellen de VS (eindelijk) voorbij Suriname zetten inzake ouderschapsverlof?’, is de retorische vraag die de schrijfster in haar artikel stelt. De vraag rijst dan inderdaad waarom de VS niet achter willen blijven op Suriname. Maakte men de vergelijking omdat Suriname relatief een klein land is? Of in ontwikkeling ver achter loopt op de VS? Of omdat we een land zijn waarvan men geen andere verwachtingen mag hebben in tegenstelling tot de VS? De stand van zaken is volgens het artikel in de USA om en bij hetzelfde als in Suriname, Liberia en Papua Nieuw Guinee. Waarom werden deze twee laatste landen niet genoemd om de achterstand van Amerika aan te duiden, maar Suriname wel? Het artikel gaat over een mevrouw die haar baan kwijt raakte vanwege de ziekte van haar zoon. Deze vrouw zou geen geïsoleerd geval zijn. Uit het artikel blijkt dus dat men in Amerika ontslagen kan worden om redenen die gerelateerd zijn aan de ziekte van een kind. Er zijn geluiden in Suriname dat de businesswereld in Suriname naar de situatie wil zoals het is in Amerika. Men zou dus indirect willen dat het mogelijk moet zijn dat een moeder haar baan verliest vanwege omstandigheden die te maken hebben met de ziekte van de moeder. Wij gaan ervan uit dat op dit stuk in Suriname mede vanwege de grondwet er bescherming bestaat. Zwangerschapsverlof komt voor in de praktijk. Maar hoe is het gesteld met de behoeftes die ouders soms hebben om bijvoorbeeld naar de ouderochtend te gaan? Of om minderjarige en bejaarde bij hen verblijvende familieleden te begeleiden voor medische zaken? Zijn bedrijven bereid om daarmee rekening te houden? Heel vaak wordt gezegd dat bedrijven geen filantropische instellingen zijn, maar heeft een bedrijf als burger dan geen sociale verantwoordelijkheid? Het Amerikaanse artikel verhaalt over een vrije schooldag eind januari op de openbare scholen vanwege het strenge winterweer in Chicago. De moeder ter sprake in het artikel moest kiezen tussen haar parttime job bij een groetenzaak en haar zoon die vanwege zijn gezondheid steeds aandacht nodig heeft. De mevrouw ging op zoek naar oppas maar kon die niet vinden, en bleef dus bij haar zoon. Daarmee had de mevrouw haar limiet van toegestane dagen van afwezigheid door onvoorziene omstandigheden (zonder betaling) overschreden. Het gevolg was staande voet ontslag. De auteur stelt nu dat deze mevrouw een van de anonieme miljoenen slachtoffers is van het uitblijven van uitvoering van de plannen van Obama om betaalde ‘family leave’ (verlof voor ziekte en zorg gezinsleden en ouderschapsverlof) en ziekteverlof, gelijke behandeling en kwalitatief goede kinderopvang. Dan zegt de auteur dat Suriname wat ouderschapsverlof betreft dezelfde rangschikking heeft als Liberia, Papua Nieuw Guinee en Suriname. Wat dat betreft moeten we zeggen dat in tegenstelling tot zwangerschapsverlof, ouderschapsverlof en verlof voor ziekte/zorg van gezinsleden ((pleeg)kinderen, (pleeg)ouders, grootouders) niet ingeburgerd is in Suriname. Naar onze informatie zouden er ten minste aanspraken op onbetaald vrij zijn in de federale wetgeving van de VS. Ook zou er (federaal- of statenniveau) zwangerschapswetgeving (betaald/onbetaald) in Amerika zijn in tegenstelling tot Suriname. In Amerika gaat het dan om bedrijven die 50 of meer werknemers hebben. De in Washington DC gevestigde National Women’s Law Center wil een nationale wet voor betaald verlof. De wetgeving in Amerika is niet van toepassing op 40% van de werknemers, terwijl de helft van de Amerikaanse werkers die voor onbetaald verlof in aanmerking komt, dit niet doet omdat men het financieel niet kan permitteren volgens het arbeidsministerie in dat land. Alleen drie staten – Rhode Island, California en New Jersey – hebben officieel betaalde ‘family leave’. In december dienden senator Kirsten Gillibrand en Rosa DeLauro een sociaal zekerheidswet in inzake het ‘gezinsverlof’ en het ziekteverlof, betaald tot 66% van het normale loon voor 60 werkdagen of 12 weken. Ook andere senatoren dienden soortgelijke wetsvoorstellen in, die nog in behandeling zijn bij de ‘commissies van rapporteurs’. Pijnlijk is het dat niet Trinidad, Jamaica of Guyana als voorbeeld van een lage status in Amerika wordt gehanteerd maar uitgerekend Suriname. Daarmee wordt geen verwijt gemaakt, omdat de stand van zaken met betrekking tot de sociale wetgeving inderdaad op het niveau is zoals wordt geschetst. In feite is men een tikkeltje harder voor de USA, omdat er in het land toch wel regelingen bestaan, soms niet betaald en soms niet landelijk. Aan de andere kant mag gezegd worden dat het machtige Amerika toch de zaken anders behoort te regelen voor zijn mensen. Wat Suriname betreft is het huiswerk voor ons, de totale samenleving en de maatschappelijke actoren, om het op de realiteit gebaseerde imago op het betreffende stuk te verlaten. Deze regering heeft een sociale agenda en een sociaal akkoord plechtig overeengekomen door de president met het volk. Gezinsverlof (family leave) en ziekteverlof behoren tot dit pakket en met een gedeelde verantwoordelijkheid van betrokken partijen kunnen we wel geraken tot duurzame oplossingen. Suriname kan zich daarbij laten leiden door VN-programma’s, internationale samenwerking (zuid-zuid) en het Vrouwenrechtenverdrag.
