Naar aanleiding van berichten in Dagblad Suriname en op verzoek van mijn studenten van het hoger kader van het Sivis, wil ik met betrekking tot de verklaringen die voor een deel onterecht zijn afgelegd over ILO-verdragen, het volgende opmerken. Er zijn in het kader van de vergadering van 03 oktober 2016 en de ontevredenheid van de Bond van Leraren ( BvL ) en de Associatie van Leerkrachten in Suriname ( ALS) standpunten ingenomen waarbij steun is gezocht in o.a. verdragen van de ILO althans de ILO. Opmerkelijk is daarbij dat geen van de partijen de moeite heeft genomen om de verdragen nader aan te duiden (bijvoorbeeld met verdragsnummer of verdragstitel en artikelnummer).
Staking
In verband met bovenstaande is het belangrijk om te benadrukken dat het werknemers, en ook de leraren/leerkrachten, vrij is om gebruik te maken van het stakingsrecht dat niet expliciet als een recht geregeld is in een verdrag, maar wel geacht wordt voort te vloeien uit Verdrag No. 87 (Freedom of Association and Protection of the Right to Organise Convention) dat door Suriname is geratificeerd en wel artikel 3 (het recht van vakbondsleden to organise their administration and activities and to formulate their programmes). Het stakingsrecht wordt bij de ILO erkend als een fundamenteel recht van werknemers. Ook onze grondwet erkent het stakingsrecht in artikel 33. Dat betekent dat werknemers die in staking zijn niet ontslagen mogen worden en dat tegen hen geen disciplinaire maatregelen kunnen worden getroffen. Deze bescherming houdt op, op het moment dat de rechter de staking onrechtmatig verklaart. Tijdens een staking is het werknemers vrij om al hetgeen te doen dat legaal is, dus kan ook een vergadering worden bezocht.
Bezoeken vergadering en toestemming werkgever
De indruk is ook gewekt alsof het werknemers en leden van de bond te allen tijde vrij is om ledenvergaderingen te bezoeken, zonder dat de werkgever daartegenover iets heeft in te brengen of zonder dat hij daartegenover enige maatregel kan treffen. Dit uitgangspunt is onterecht. Artikel 1 lid 1 van het ILO Verdrag No. 98 (Right to Organise and Collective Bargaining Convention), dat door Suriname is geratificeerd, bepaalt in artikel 1 lid 1 dat werknemers adequate bescherming dienen te genieten tegen handelingen van de werkgever (of de overheid) ingegeven door een anti-vakbondshouding (adequate protection against acts of anti-union discrimination). Tegelijkertijd wordt in artikel 1 lid 2 gesteld dat waar het betreft het deelnemen aan vakbondsactiviteiten, waaronder het bijwonen van een bondsvergadering valt, de bescherming tegen ontslag en andere maatregelen alleen geldt als het e.e.a. plaatsvindt buiten werktijd of tijdens werktijd uitsluitend met toestemming van de werkgever (participation in union activities outside working hours or, with the consent of the employer, within working hours). Ook vakbondbestuursleden zijn onderworpen aan een toestemming om activiteiten tijdens werktijd te ontplooien (In the absence of appropriate provisions, a workers’ representative may be required to obtain permission…). Zie voor dit laatste artikel 10 van ILO Aanbeveling No. 143 (Workers’ Representatives Recommendation). Dit is aan aanbeveling die gepaard gaat met het ILO Verdrag No. 135 (Workers’ Representatives Convention) dat ook door Suriname is geratificeerd. Het e.e.a. kan in cao’s worden verankerd waardoor het steeds vragen van toestemming overbodig wordt. Er is dus geen absoluut recht van werknemers volgens het nationaal en noch minder het internationaal recht om ongestoord en ongestraft tijdens werktijd de werkplek te verlaten en ledenvergaderingen bij te wonen.
Met het bovenstaande hoop ik de onduidelijkheid met betrekking tot ILO weg te werken. Ik beveel partijen tevens aan om gefundeerd de normen van de ILO te gebruiken met vermelding van verdragsnummer en eventueel artikelnummer en het misbruik van ILO voor zaken waarvoor ze niet staat, achterwege te laten. Met het bovenstaande heb ik geenszins getracht een waardeoordeel te geven over de ontevredenheid in gaande of geplande activiteiten van genoemde bonden.
Mr. Glenn Piroe,
Docent Internationaal Arbeidsrecht SIVIS
Auteur ‘Internationale normen inzake vakverenigingsvrijheid en fundamentele arbeidsrechten’ (ISBN: 978-99914-7-044-3) en de tweetalige ‘Gids Arbeidswetgeving Suriname’ (ISBN: 978-99914-7-107-5)
