Gisteren was het een jaar geleden dat de laatste verkiezingen in Suriname werden gehouden. Het lukte de NDP, die in de jaren voor 2010 door de houding van het NF tot politieke paria was verklaard, om weer de verkiezingen te winnen. Het waren verkiezingen waar ook de artiesten flink aan hadden geparticipeerd en de zijde van ‘hun’ president hadden gekozen. De kiezers begrepen niet veel van programma’s en plannen, voor hen was het teveel theorie. De kiezers konden zich wel relateren aan het eenvoudige, dat waren zang, dans, kiek en mooie deuntjes. Deze gaven een goed gevoel, dat konden ze begrijpen. De andere partijen hun informatie gaf hoofdpijn, het zette tot nadenken en dat gaat niet altijd en bij iedereen even gemakkelijk. De uitslag van de verkiezingen een jaar geleden was het resultaat van media, artiesten, entertainment, eenvoudige informatie en vooral van de vriend en de vijand. De grote vijand was de presidentskandidaat van het NF. Wanneer mensen in een goed en een slecht kamp worden gezet, dan is het gemakkelijker voor bepaalde burgers om keuzes te maken. Weer met ‘divine intervention’ werd de regeringsleider aan het werk gezet. Na een jaar is duidelijk vast te stellen wat de stand van zaken is wat betreft de staatshuishouding. Het is duidelijk dat de huidige regering geen geld heeft. Er zijn geen inkomsten op het niveau van 2013. De inkomsten zijn fors gedaald en er zijn weer geen stappen gezet om de economie te voorzien van meer voedingsbronnen. Dat komt omdat Suriname nooit door een strenge president is geregeerd. We zitten nu duidelijk met weinig geld. Er is in de afgelopen periode veel te maken geweest rond corruptie. Toen de druk te groot werd, heeft men enkele mensen uit de staatsbedrijven eventjes opgesloten. De corruptiezaken zijn niet aangepakt. We hebben vandaag de dag minder middelen, omdat er veel geld is uitgegeven en veel mensen hebben zich met de staatsmiddelen verrijkt. Na een jaar regering zien we dat straffeloosheid doorgaat. Er is een roep om het gestolen geld terug te halen. Maar dat zijn pijnlijke stappen die in partijverband veel ruzie zullen veroorzaken. Er zijn bij de dominante partijen sterke lobby’s en sterke interne kampen, de partijen zijn verdeeld door zogenaamde krijgsheren. In de afgelopen 12 maanden is opvallend geweest dat er minder gevoel is om met de stakeholders te praten. De regering neemt te snel besluiten zonder de achterban te consulteren. Als het gaat om de pijnlijke besluiten dan moeten de stakeholders worden gehoord. In de regeringskringen zijn er teveel elementen nu die niet geloven in overleg en het luisteren naar verschillende opvattingen om dan geïnformeerde besluiten te nemen. Er is in de afgelopen periode teveel gesteund op de parlementaire minieme kracht van 26 stemmen. De regering heeft in de afgelopen 12 maanden door heel minimaal te communiceren en te consulteren, de kracht van het vreedzame protest onderschat. In hun inschattingen heeft de regering in de afgelopen 12 maanden nooit meegenomen de mogelijkheid dat het volk via de politiek en andere organisaties in opstand kan komen. Wat de laatste 2 maanden betreft is het opvallend dat de president helemaal uit beeld is. Ook de financieel-economische DNA-leden Misiekaba en Abdoel zijn helemaal uit beeld. Er wordt gesteund op de staatszender en dat blijkt niet voldoende te zijn om de rust te bewaren. In de afgelopen 12 maanden zijn er een aantal pijnlijke maatregelen doorgevoerd. Deze maatregelen zijn algemeen aangemerkt als maatregelen die eens moesten worden doorgevoerd. De protesterende mensen in Suriname zeggen dat maatregelen niet drastisch moeten worden doorgevoerd, maar geleidelijk aan. In Suriname hebben partijen en groepen lange tijd wel vertrouwen gehad in het in overleg zijn en met praten dingen oplossen. De afgelopen 12 maanden is door de regering zelf eigenlijk het vertrouwen in het samen dingen doen geschonden. In de afgelopen 12 maanden is er flink gevochten binnen de vakbeweging, welke nu zover is dat er een scheuring is binnen de Ravaksur. Er zijn groepen in de samenleving die duidelijk aangeven dat ze formeel in protest zijn. Er zijn organisaties die aangeven dat ze niet meer geloven in dialoog en dat de fase van dialoog voorbij is. Wanneer deze fase voorbij is, en dat bepalen de partijen die met elkaar in dialoog zijn, dan is er eigenlijk gekozen voor een weg van ‘geen weg terug’. Dan stevent men eigenlijk af om de samenleving te mobiliseren om de regering af te zetten. Dat is een democratisch spel welke uiteindelijk gespeeld moet worden in DNA. Uit eind jaren ‘90 weten we dat de politiek na massaprotesten alle plannen aan een kant zet en een puur politiek programma ten voordele van politici uitvoert. Of het zal komen tot een proces in DNA is nog een vraag. Opmerkelijk is wel dat in het protest er wel inconsistentie is. Zo wordt aan de ene kant gesteld dat de energiemaatregelen een eis zijn van het IMF, en zegt men aan de andere kant dat de regering zelf met deze maatregelen is gekomen. Na 1 jaar regering merken wij dat de samenleving zich bevindt aan de vooravond van een hoogtepunt, welke politieke krachten willen bereiken. Wat de uitkomst daarvan is, moet nog blijken.
