World Humanitarian Day (Werelddag van Medemenselijkheid) is gisteren wereldwijd herdacht in de VN-lidlanden. Deze dag is zeer relevant voor Suriname en heeft te maken met de instelling van de mens tegenover haar medemens. Deze dag draait om goede doelen, sociaal werk, sociale bewogenheid, vrijwilligers, medemenselijkheid en ook de rol van de Staat. Suriname wordt heel vaak geportretteerd als een zeer gastvrij land. Maar is Suriname ook een land waar mensen gevoel hebben voor hun medemens? Op het lagere niveau zou dat wel het geval zijn, maar op het hogere niveau niet. Wanneer een land te kampen heeft met een serieus corruptieprobleem, dan betekent dit dat een belangrijk gezaghebbend deel van de bevolking dat beslissingen neemt geen rekening houdt met de medemens die het meest kwetsbaar is. Wanneer wij World Humanitarian Day herdenken, dan beseffen wij dat belangrijke burgers en beleidsmakers ongevoelig zijn voor de problemen van de mens in nood. Dan gaat het om kinderen, mensen met een beperking, verslaafden en daklozen, misbruikten, zieken, slachtoffers van mensenhandel en slavernijachtige praktijken, inheemse en tribale volken, ouderen en ook mensen met een strafrechtelijk verleden. De Staat heeft in de afgelopen periode wel bewezen medemenselijkheid te kennen. Dan doelen we op het sociaal zekerheidsstelsel. De politieke constellatie erkent dat het systeem niet perfect is en dat het aangepast moet worden. Maar in elk geval is er een belangrijke basis gelegd voor een pensioenstelsel en een basiszorgregeling voor werkenden die incidenteel ziek, arbeidsongeschikt/immobiel worden of in de verwachting raken. Ook is er sympathie geweest voor de laagsten onder de loontrekkers, middels het minimumloon. Ook voor de moeders die behoefte hebben aan ondersteuning is er sympathie geweest middels de verhoging van de kinderbijslag. De Naschoolse Opvang kan in het kader van medemenselijkheid worden geplaatst. De opvang is een teken van liefde van de Staat aan alle kinderen van Suriname. De medemenselijkheid van de Staat richting haar burgers is besmet geweest door aantijgingen van ziekelijke egoïsme. Van hoog naar laag is er over het algemeen weinig medemenselijkheid. Verticaal is er onder de massa over het algemeen wel enige sympathie, maar er zijn aspecten waar die helemaal ontbreekt. Een voorbeeld is het verkeersgedrag van vooral jonge rijders en een verslechterd asociaal rijgedrag van een aantal waarschijnlijk gefrustreerde vrouwen. Waar men thuis zal moeten inleveren, dwingt men gezag af in het verkeer, ergens is men dan wel de baas. Een groot probleem is dat van vrijwilligers bij sociale verenigingen, zoals jeugdsportverenigingen. Lokale bewoners willen geen ‘verplichtingen’ als er geen eigen kinderen bijzitten en heel vaak ook als er eigen kinderen spelen. Ook in religieuze verenigingen zijn bestuursleden niet gemakkelijk te vinden. Als er niks verdiend wordt, zitten Surinamers liever geld te besteden aan enkele djogo’s op de hoek. Ook lokale ondernemers hebben geen sympathie voor zulke buurtverenigingen. Dat maakt dat de jeugd in veel buurten er verwaarloosd bijloopt en niet gegroepeerd gevormd kan worden via sport. Bij medemenselijkheid gaat het behalve om sympathie ook om empathie. In verschillende rapporten wordt de Staat Suriname aangesproken op verwaarlozing van de rechten van verschillende kwetsbare groepen in het land. Recent berichtten wij over het feit dat Suriname tot de weinige landen behoort waar zwangerschapsverlof nog niet is geregeld in de wet. Zorg is recent wel geregeld. Heel regelmatig wordt ook in de mensenrechtenrapporten vanuit de State Department gelezen dat de gevangenissen en bewaarhuizen van Suriname mensonterend zijn en dat er geen scheiding is voor jeugdigen. De situatie van de Inheemsen die nog in stamverband leven in zuidelijk Suriname is slecht vanwege de zware levensbedreigende milieuvervuiling. Deze vervuiling vormt ook een bedreiging voor het voortbestaan van deze volkeren. Hierbij verwijzen wij naar de abortussen die in deze gemeenschappen worden gepleegd. Niemand heeft gevoel voor de medemens. Milieu is niet hoog op de agenda van deze regering (en ook de voorgaande niet). De mens met een beperking is nu iets hoger op de politieke agenda. Tot nu toe is er veel meer gevoel voor deze groep vanuit de non-gouvernementele sector. Als laatste noemen wij het negeren van de situatie van de vreemdelingen in Suriname die vaker in verband worden gebracht met mensenhandel, slavernijachtige praktijken/moderne slavernij en uitbuiting. Er wordt beweerd dat de bevoegde autoriteiten de situatie negeren en zelfs medeplichtig zijn. De burgers van Suriname kijken ook de andere kant op. Overall kan gezegd worden dat de Surinaamse mens best wel meer medemenselijk kan zijn. De meeste Surinamers vinden zichzelf gelovig, maar in de praktijk is er geen bereidwilligheid tot onbaatzuchtig sociaal werk en vrijwilligerswerk. Ook de Staat verwaarloost een aantal punten wanneer het gaat om de medemenselijkheid en de mensenrechten. De aanhoudende corruptie vermindert de kansen op herstel.
