Veel goed bedoelde kritiek op wat de regering of ondernemers doen (of juist niet doen) verliest aan waarde door de wijze waarop die wordt gepresenteerd. Wie regelmatig de kranten leest zal ongetwijfeld hebben gemerkt hoe kritiek op kwesties van zakelijke aard al gauw veranderen in aanvallen op personen. Burgers in de actieve politiek kunnen het maar niet laten hun (gif-)pijlen te richten op anderen. Vijandige verhoudingen tussen, maar ook binnen politieke partijen zijn vertrouwde verschijnselen. Kwesties van persoonlijke aard worden door Surinaamse politici maar al te graag op het schild rondgedragen. Samenbundelingsdrang als onderlinge hulp onder politieke organisaties heeft onze samenleving tot heden weinig goeds opgeleverd. Overleven als combinatie werd tot doelstelling verheven. Bondgenootschappen ontstaan zonder de minste vorm van gemeenschappelijke visie op de toekomst. Menig samenwerkingspartner beschikt zelf niet over het vermogen tot het hebben van een toekomstbeeld van onze maatschappij. Dwergafgietsels liften mee in de hoop op een zitplaats met de microfoon binnen handbereik. Systemen en nogmaals systemen. Gepaste kritiek op gepaste wijze leveren heeft te maken met het recht van meningsuiting dat door de grondwet wordt gewaarborgd. Zo is gepaste kritiek op de spotgoedkope wijze waarop de Surinaamse nationaliteit verleend wordt aan hier vertoevende buitenlanders alleszins op haar plaats. Dat ook geboefte en andere onderwereldfiguren van buitenlandse komaf straks als genaturaliseerde burgers de Surinaamse bovenwereld mogen betreden zal een weergaloze blunder wezen. Lieden zonder enige ambachtelijke vaardigheid mogen nu ook Surinamer worden. Op gepaste wijze wordt hier de kritische vraag gesteld of het in deze moderne tijd nog acceptabel is dat machtstrevers het Surinaamse volk smeken hen straks de zegen van de zetelmeerderheid in het parlement te gunnen. De tijd daarvoor schijnt rijp te zijn. Op grond van welke uitgangspunten, standpunten en voornemens wordt de zetelmeerderheid het volk gevraagd? Gaat dat anno 2018 nog steeds zo goedkoop, zo primitief, zo bespottelijk eraan toe zoals dat voorheen ook gebeurde? Elders presenteert een intellectueel tevens accountant zich aan de samenleving als de innovator, de vernieuwer. Met een tweetal zetels wordt vooralsnog genoegen genomen om het grote werk op microniveau te kunnen aanvangen. Een vlieg op de kerktoren? Waarom niet met rotsvaste overtuiging mikken op de zetelmeerderheid indien een werkelijke doorbraak, een werkelijke paradigmaverschuiving in onze politiek het oogmerk van de nieuwkomer is? De wijze waarop wij als volk nu reeds de aanloop naar de eerstvolgende stembusgang ervaren is het kristalheldere bewijs dat van ontwikkeling in het denken over de politiek geen sprake is geweest. Partijleiders uiten zich niet anders dan in de wazige, traditionele containerbegrippen waarmede alles en tegelijkertijd ook niets wordt gezegd. Nieuwkomers trekken de kleren aan van de oudgedienden. Ook zij hebben geen politiek leertraject achter zich liggen. Jong afgestudeerden tonen geen merkbare ambities voor een rol van betekenis in het openbaar bestuur. In collectief verband kunnen ook zij vaak niet met elkaar overweg. Let u maar op de intense aandacht die nu geschonken wordt aan de verandering van het kiesstelsel in Suriname. Staat u dan voor een moment erbij stil dat deze ganse vertoning op niets anders betrekking heeft dan op een systeem dat niet meer zou voldoen. Houdt u tevens in gedachten dat voor velen elke systeemverandering per definitie positieve verandering zal losweken. Wij hebben ook in deze aangelegenheid het bewijs van een diep geloof in de maakbare Surinaamse maatschappij. Zoiets in de zin van: wijzig het kiesstelsel, en hup: wij zullen briljante volksvertegenwoordigers oogsten. Verander het systeem, en de Surinaamse leef- en belevingswereld zal een vanzelfsprekene positieve verandering ondergaan. Eenvoudiger, sneller en effectiever kan het gewoon niet. Kwaliteit in het overheidsbeleid gevraagd? Bijvoorbeeld in het onderwijs? Welke kwaliteitsdefinitie is hier interessant? Niet uit de leerboeken gehaald, maar doodgewoon gericht op onze specifieke Surinaamse situatie. En wie zal die definiering onder woorden brengen? Misschien weer een vette kluif voor een consultant? Waarom presenteert het onderwijsministerie zelf geen goed onderbouwd concept-onderwijsplan voor de langere termijn, daarbij ondersteund door kundige moderators en dat vervolgens in kringen van deskundigen verder in beschouwing wordt genomen, waarbij ook experts vanuit de private sector betrokken worden? Of zal de onderwijsminister ons willen duidelijk maken dat haar expertise op het departement niet verder reikt dan het middelbaar kennis- en bekwaamheidsniveau? En dat zij het maar moet doen met beleidsambtenaren die niet in staat geacht worden een richtinggevende inbreng te hebben in het denken, discussiëren en besluiten over het onderwijsvraagstuk waarbij ver boven het niveau van de routines moet kunnen worden gedacht? Nee toch, geachte minister?
Stanley Westerborg
Organisatieanalist
