Waarom gaat het steeds economisch en sociaal maatschappelijk mis als een “NDP-regering” aan macht is? De politieke oorzaak is vrij simpel: jonge militairen die de regeermacht naar zich toe grijpen, zijn niet in staat geweest een land te leiden en te ontwikkelen. Vroeger niet, nu niet en in de toekomst ook niet. De verkeerde politieke ideologie, gebrek aan ervaring en het ontbreken van kennis en kunde zijn de grootste oorzaken. De Bouterse-regering gebruikt als ideologisch fundament de revolutie van 1980. In alle landen waar bovengenoemde situatie zich heeft voorgedaan (nl. democratische regeringen omver geworpen via een militaire coup), is de economie van het land in elkaar gedonderd, de armoede onder de bevolking vergroot en de samenleving verscheurd geworden. Opmerkelijk is ook dat leiders in de wereld, die via een coup aan de macht kwamen, leiders waren ja, maar allemaal hebben tot heden hetzelfde lot ondergaan en hebben een samenleving van wrok en haat achtergelaten. Voorbeelden van bekende leiders zijn J. Stalin (Rusland), Idi Amin (Uganda), Muammar Gaddafi (Libya) en Saddam Hussein (Irak). Hun gedrag is via you tube te zien in “A day in the life of a dictator”. En dan nog de vele leiders in Zuid en Midden Amerika (zoals Cuba, Venezuela), Afrika (zoals Zimbabwe). Enkele kenmerken van deze leiders in hun landen waren: gratis onderwijs, gratis huisvesting, gratis gezondheidszorg, en armoede in de ruimste zin creëren, zaken die we ook herkennen in Suriname. In ruil daarvoor traden de leiders op als een dictator, met alle gevolgen van dien.
Vanaf 1975 zijn er 4 momenten met een NDP geleide regering geweest: 1982-1987; 1990-1991; 1996-2000; 2011-2015 en nu 2015-heden. Wat zijn de financiële reden waarom het mis gaat? Wat zeggen enkele financiële cijfers/trends vanaf 2000-heden ons van een Front-regering en een NDP-regering. De verzamelde cijfers van 2000-2015 komen uit diverse officiële documenten. Cijfers tussen 2016-2020 zijn statistisch bepaald en vergeleken met referenties, zoals IMF-documenten, regeringsdocumenten en waar nodig geforceerd op mijn model. Voor het gemak zijn de cijfers afgerond en zullen niet significant verschillen van andere bronnen. Met dit alles kunnen we ook het budget van de Bouterse-Adhin-regering 2015-2020 inschatten op basis van diverse documenten en analysen. Uitgangspunten bij de berekeningen zijn: de staatschuld blijft toenemen, de $ wisselkoers wordt gemiddeld 8.0, de gemiddelde goudprijs daalt, maar blijft boven $ 1000/troy oz, de gemiddelde olieprijs neemt toe, maar blijft onder de $ 80/barrel. De effecten van grote leningen, zoals van IsDB, zijn niet meegenomen.
In bovenstaande figuur zijn de inkomsten (2de kolom) en uitgaven (3de kolom) van de staat, en de totale staatsschuld (1ste kolom) geplot voor diverse regeringsperioden; de periode 2015-2020 geeft een schatting van de situatie tegen 2020. Het valt op dat alle variabelen in de tijd zijn toegenomen. Opvallend is dat de budgeten voor de regeringsperioden 2010-2015 en 2015-2020 hoger liggen dan bij de Front-regering. Er zijn dus voldoende financiële middelen geweest in de periode 2010-2015 en in de periode 2015-2020 zullen er ook voldoende middelen zijn. De verwachting is wel dat de staatsschuld en de inkomsten en uitgaven van de staat bijna zal verdubbelen tegen 2020 ten opzichte van 2010-2015. Waarom slaagt de Bouterse-regering er nooit in wat te doen in Suriname met zoveel geld ten opzichte van een Front-regering? Neem alleen de infrastructurele projecten, zoals Wanica ziekenhuis, bouwprojecten universiteit, fly overs, niets is gebouwd! Waarom gaat de koers altijd omhoog bij een Bouterse-regering? Waarom moet de Bouterse-regering zoveel leningen sluiten? Waarom kan een Bouterse-regering niet omgaan met staatsfinanciën? In elk geval is het steeds een drogreden geweest van de regering Bouterse I dat er geen geld was.
In deze grafiek zijn geplot de inkomsten uit de mijnbouwsector (1ste kolom), de gemiddelde goud- (2de kolom) en olieprijs (minimaal scenario) (3de kolom) en de deviezenreserve van de staat (4de kolom). Uit deze resultaten valt het op dat de inkomsten uit de mijnbouwsector aardig toegenomen waren sinds 2000, maar de inkomsten zullen wat tegenvallen in de periode 2015-2020. De goud- en olieprijs zullen niet geweldig toenemen na 2016 en met alle leningen en schulden zal de deviezen reserve lager worden. De verwachting is dat de inkomsten uit de mijnbouw zullen halveren tegen 2020 ten opzichte van 2010-2015 en de deviezenreserve enorm zal dalen. Als de olie- en goudprijs en de exportvolumes toenemen dan het minimaal scenario van mij, dan nog hoeven we niet blij te zijn, omdat de schulden van de staat door regering Bouterse I te groot zijn dat wij en onze kinderen tot 2040 dat alles moeten afbetalen. Maar wat opvalt in de periode Bouterse I is dat de goud- en olieprijs, en dus de inkomsten uit de mijnbouwsector, hoger waren dan de periode 2005-2010 en het dus ook een drogreden is van de regering Bouterse I dat onder andere alleen door de daling van deze prijzen de economie van Suriname in problemen is geraakt. Nu de financiële situatie van 2015-2020 naar mijn mening bekend is, kan de regering Bouterse II niet komen zeggen dat ze niet weet wat er gaat gebeuren en dat men niet weet hoe met staatsfinanciën om te gaan. Is het aangaan van leningen nodig en waarom doet de regering Bouterse II bewust dat? Is het nodig; kunnen we niet weer gaan leven op het niveau van de Front-regering 2000-2005 of 2005-2010?
Vergelijking Front en Bouterse I regering
Als we kijken naar de Front-regering 2000-2005 (NPS, VHP e.a.) (Venetiaan-Ajodhia regering) en de Front-regering 2005-2010 (NPS, VHP e.a.) (Venetiaan-Sardjoe regering) en die vergelijken met de NDP-regering (2010-2015) (Bouterse-Ameerali regering) dan zien we dat de Front-regering minder geld ter beschikking had en dan nog was de $ koers laag en stabiel (2.75; 3.35), de inflatie was laag, alle kinderen hadden eten, ouders konden een baan vinden, ouders konden hun kinderen naar school sturen (we hadden geen schooltassen en tassen met uien en rijst nodig), huishuur was te betalen, het volk leefde niet in armoede, projecten werden uitgevoerd en je kon dat fysiek ook zien, de veiligheid was stukken beter dan nu, salarissen waren stabiel, de AOV was waardevast, je kon een eigen huis bouwen, de gezondheidszorg was geen zorg, de rechtstaat werd nageleefd, niemand leefde in angst, en noem maar op. Omdat de economie groeide, ben ik het eens dat er nog veel moest gebeuren, zoals uitbreiding en bouw van bejaardentehuizen, woningbouwprojecten e.d. De Bouterse I regering had ongeveer 1.3 maal meer inkomsten in USD (ongeveer 3 miljard USD) dan de Front-regering en de staatschuld was ongeveer 2.2 maal hoger dan bij de Front-regering. Dit is in de geschiedenis het zoveelste bewijs dat een Bouterse achtige regering alleen niet in staat is Suriname te ontwikkelen. Een bekend kenmerk is dan ook dat men altijd reden zoekt om verkeerd beleid goed te praten, zoals de schuld schuiven op de daling van commodity prijzen (grondstoffenprijzen): drogreden en nogmaals drogredenen. Met de politieke ideologie van de revolutie zal deze regering de problemen in dit land nooit kunnen oplossen. Ik geef als voorbeeld: de achterban van deze regering was in 1980-1987 arm en is tot heden arm gebleven; dezelfde achterban leeft vandaag nog in armoede. In ressort Tammenga is dat duidelijk te zien. Als jongeren onderwijs hebben genoten en vrij kunnen praten vandaag in het openbaar is het dankzij de Front-regering, woningen heeft men kunnen herstellen, dankzij het LISP programma; wegen zijn geasfalteerd en de ontwatering is aangepakt in dit ressort. De Front-regering denkt en voert uit in termen van 10-15-20 jaren. Een Bouterse-regering denkt en voert uit in termen van 1-2 jaren. Met bovenstaande analyse en uw eigen politieke inzichten is het bewijs dat dit soort type regering alleen geen ontwikkeling kan brengen en eigenlijk beter met zijn handen afblijft van de regering van een land.
(Bronnen: https://www.cbvs.sr/; http://www.sdmo.org/cms/index.php; dna.sr; diverse documenten van het IMF, IDB, regering z.a. Herstel en stab. plan; video’s; eigen literatuur)
DNA-lid Nurmohamed Riad
