Kapitein Alamijaware Silowen zegt dat in de maand juni een Belgisch team naar Galibi zal afreizen om de gebroken waterinstallatie van het Inheemse dorp te herstellen. Twee weken terug hebben de Belgen reeds reparaties aangebracht, maar het blijkt dat er een groter technisch probleem zal moeten worden opgelost en dat zal later in juni plaatsvinden. Silowen geeft aan dat eerder pogingen zijn ondernomen om de Surinaamse Waterleiding Maatschappij (SWM) en het ministerie van Natuurlijke Hulpbronnen (NH) te benaderen om dit probleem op te lossen. “Dit is niet gelukt. Men gaf aan dat er geen geld is.” De kapitein is echter opgelucht dat de Belgen zijn gekomen om het waterprobleem voor de dorpelingen enigszins te verlichten. “Het gaat nu wat beter”, zegt Silowen. Het water kan nu 1 keer per dag worden opgepompt. De waterinstallatie draait op de dorpsgenerator, waarvoor er diesel nodig is. De hulpgenerator is defect. De zonnepanelen dienen als back-up. De Belgen uit de deelgemeente Koksijde hebben een nieuwe generator toegezegd.
Zeeschildpadden: ‘No fishing zone’
Op dit moment is het toerisme aan de kustplaats levendig, die vooral voor de zeeschildpadden afreizen naar het uiterste puntje van Oost Suriname. Recentelijk heeft de kapitein een brief van natuurbeheer ontvangen. Het komt erop neer dat er vooralsnog geen controles op de stranden kunnen worden uitgevoerd. Het gevolg is dat de illegale rapingen, het zogenaamde ‘stropen’ van zeeschildpadeieren, in hoog tempo doorgaat. “De controle van de boten is helemaal verwaarloosd”, zegt de kapitein. “Er zijn zoveel boten op het water, met en zonder nummer, het lijkt wel een cowboygebied.” De overheid wil een ‘no fishing zone’ voor de zeeschildpadden, maar er is geen controle.
Ook kapitein Ricardo Pane spreekt van een achteruitgang van de zeeschildpaddenpopulatie, maar vanuit overheidskant wordt er naar zeggen van Pane niets ondernomen. Pane bevestigt wat zijn collega kapitein Silowen ten aanzien van de visserij beweert, met name dat er geen enkele controle momenteel is. Het gevolg is overbevissing, die zich zowel op zee als aan de monding van de Marowijnerivier afspeelt. “We zitten al in maart, terwijl het hele jaar door controle moet zijn.” Volgens Pane is er een groot tekort aan ‘manpower’, waardoor ook jachtopzieners niet kunnen worden ingezet.
Energievraagstuk
“Als het energievraagstuk van ons leefgebied niet wordt opgelost, dan los je niets op”, zegt kapitein Pane. Pane vindt dat het energievraagstuk vanuit het ministerie van NH onbeantwoord blijft. Recentelijk heeft het dorp een brief geschreven, waarin is verzocht om Galibi ook op te nemen in het project waarin dorpen zullen worden voorzien van elektriciteit, opgewekt uit zonnepanelen. “We hebben gevraagd om ook op de lijst te komen.” Nu bijna een maand verder heeft het dorpsbestuur nog steeds geen tegenbericht ontvangen.
“Onze installatie kan niet zonder energie, dus wij zijn in afwachting.” De kapitein legt uit dat de installatie dagelijks van 06.00 tot 23.00 uur draait. De voorwaarde is wel dat er diesel moet zijn, want zonder brandstof brandt geen gloeilamp op Galibi. “We hopen dan ook dat de dieselleveranties worden gecontinueerd, want anders zitten we in het donker. Soms kopen we ook zelf diesel”, vertelt Pane. “Ook voor de generator kopen we soms zelf onderdelen. Het ministerie liet ons weten dat vanwege de precaire situatie er geen financiële middelen waren.”
Technische problemen watervoorziening
De SWM gaat over de watervoorziening en er zijn behoorlijk grote technische problemen op dit gebied. Een omvormer en een invertor zijn defect. Dit kost om te vervangen Euro 5.000. Doordat de Belgen het project in verband met de stedenband tussen Koksijde en Galibi nog niet officieel hebben overgedragen, voeren de Belgen de reparatie en vervangende werkzaamheden uit.
RB
