Suriname moet steeds meer met beide benen op de grond staan. Voor Suriname moeten we niets uitsluiten, geen enkele bedreiging moeten wij bagatelliseren. We moeten in Suriname een cultuur opbouwen van ‘dringi dresi wakti siki’. Alles wat buiten gebeurt, kan ook hier plaatsvinden. Suriname is niet immuun voor geen enkel sociaalmaatschappelijk of natuurverschijnsel dat elders plaatsvindt. Misschien is alleen een strenge winter buiten de orde. In Suriname hebben we (lees: de gezondheidsautoriteiten) de gewoonte om te zeggen dat ‘de soep niet zo heet wordt gegeten als het wordt opgediend’. De zittende regering neemt personen die preventief aan de bel willen trekken altijd kwalijk en er wordt altijd gezegd dat deze mensen paniek willen zaaien in de samenleving voor eigen politiek gewin. De situatie wil nu dat ook gezondheidsdirectoraten gepolitiseerd zijn. In de NF-periode hebben wij situaties meegemaakt dat waar medici al vonden dat er sprake was van een epidemie, de autoriteiten zelf vonden dat het niet zover was. Dezelfde autoriteiten die eerder alles eraan deden om het woord ‘epidemie’ te vermijden, die zijn er als de kippen bij nu hun partij niet meer aanzit. Deze gewoonte is er bij alle twee uitersten van het politieke spectrum. Politiek zonder ethiek verziekt de geest. Het is daarom wel eens aan de orde gekomen dat medici zich niet moeten blootstellen aan corrumpering van hun geest door de politiek. Medici kijken nu eenmaal heel anders aan tegen patiënten en de mens in zijn algemeenheid en ook tegen ziekte en dood. Wanneer het goed uitkomt, zegt men vaak in Suriname ‘dat het zo een vaart niet zal lopen’. In dit kader halen we aan de zeespiegelstijging en de internationale inschatting van onze zeer kwetsbare positie daarbij.
Een behoorlijk deel van de Surinaamse bevolking heeft nu te maken gehad met het virus chikungunya. Het is al vaststaand dat de gezondheidsautoriteiten hadden gehoopt op geluk, maar deze keer liep het uit de hand en de klachten zijn zodanig dat de gevallen naar buiten komen. Deze besmetting ontregelt de samenleving. Voor de tweede keer wordt nu gezegd dat Suriname het hoogste aantal chikungunya-gevallen kent per hoofd van de bevolking. Er zijn echter ook schattingen die beweren dat Jamaica het hoogste aantal heeft. De meeste personen overleven chikungunya en verlies van leven is bij hoge uitzondering. Veel anders is het gevaarniveau bij ebola. In zijn jaarrede vond de president het nodig om te verwijzen naar de geboden alertheid ter zake en niet onterecht. Ebola overleven is hoge uitzondering. Het virus is uiterst besmettelijk; een geval kan al gemakkelijk leiden naar meerdere gevallen. Op 11 oktober 2014, nu 10 dagen terug, werd in de internationale media verklaard dat een Nigeriaanse man die in Guinee zou zijn geweest in Brazilië zou zijn ontdekt als te zijn besmet met het virus. Al snel bleek dat dit niet op waarheid berustte, alhoewel de man wel in quarantaine werd gehouden, omdat hij bepaalde verschijnselen had. Nadat het mis ging met chikungunya en na de toespraak van de president is er een besef dat Suriname zich moet beschermen tegen het binnenkomen van het virus in Suriname. Het geïsoleerd houden van het virus is de manier om verdere besmetting tegen te gaan. Dat vereist middelen en aparte faciliteiten. De kans is groot dat Suriname de middelen en de faciliteiten die stand bye moeten zijn, niet heeft. De DNA is geïnformeerd en een DNA-lid beweert dat er veel pakken op verschillende levels zijn ontvangen. Veel waarde hecht de samenleving niet als het gaat om DNA-leden die allen maar uit zijn om lof toe te zwaaien aan de president en de regering en dat zelfs niet kunnen nalaten als het gaat om ebola. Voorts moeten er middelen zijn om besmette personen te genezen. Die zouden er niet zijn. Recent is door de Canadese regering een vaccin overgedragen aan de WHO dat werkt op dieren die met ebola zijn besmet. In Suriname zal men op de legale binnenkomsten personen weren die binnen 21 dagen in de door ebola getroffen landen is geweest. Wat zal men met deze personen doen? Internationaal maken piloten en bemanningspersoneel zich al zorgen om besmetting evenals grondpersoneel bij de afhandeling en de schoonmaak van vliegtuigen uit bepaalde landen, what about de diensten op onze havens? De gezondheidsautoriteiten hebben de DNA-leden (commissie) geïnformeerd, maar de informatie is niet doorgesijpeld naar de samenleving. Een verklaring zou kunnen zijn dat er geen goed of geruststellend nieuws is mede te delen. Waarom wordt de samenleving niet geïnformeerd? Waarom worden er geen richtlijnen gegeven aan de samenleving? Waarom is er ook geen reisadvies vanuit Buza en/of Volksgezondheid. Door overheidsfunctionarissen en ondernemers en in mindere mate Surinaamse toeristen worden de meest vreemde plaatsen aangedaan. Welke landen zou men voorzichtigheidshalve kunnen mijden? In de pers is verschenen dat Nigeria en Sierra Leone nu ebola-vrij zijn en president Obama van de USA zou hebben verklaard dat er onnodig poeha wordt gemaakt rondom ebola. Colombia, St. Lucia, Haïti, Antigua, St. Kitts en Nevis, Guyana, Trinidad and Tobago, Belize en Jamaica hebben al reismaatregelen getroffen. Inmiddels wordt ook gesteld dat de WHO laat was met de aanpak van ebola. In Suriname hebben we beperkte faciliteiten, middelen en knowhow en een open grens met toestanden als backtrack en vrije in- en uitstroom van Brazilianen. De autoriteiten moeten tegen de achtergrond van de (verbeterde of verslechterde) wereldsituatie de bevolking inlichten en ook goed instrueren. De informatie moet niet geïsoleerd blijven binnen de muren van de DNA. Het vroege waarschuwingssysteem in Suriname moet niet alleen tegen natuurrampen, maar ook tegen opborrelend geweld en tegen dreigingen van een epidemie.
