President Desi Bouterse heeft nadat hij zijn oproepingskaart voor de verkiezingen ontving, van de gelegenheid gebruik gemaakt om in te gaan op een paar actuele zaken, waaronder de financiële situatie van het land. Hij zou weer hebben aangegeven dat de financiële situatie van het land precair is. Dat zei de president ook eerder. Ook toen haalde hij aan dat de situatie voornamelijk komt door de terugval van de prijzen van de grondstoffen die wij op de markt afzetten. Enkele maanden terug werden door de president dezelfde redenen aangehaald. Het draait dus niet om de regering, maar het draait om anderen, nu om hen die de prijzen beïnvloeden. De macro-economische indicatoren van de Staat, die door de CBvS worden gepubliceerd, laten enkele interessante ontwikkelingen zien. Het bruto nationaal inkomen per hoofd van de bevolking is van US$ 8.1 duizend gegroeid naar US$ 10.3 duizend in 2014. De totale ontvangsten van 2.6 miljard SRD in 2010 naar SRD 3.8 miljard in 2014 met een piek in 2012 (4 miljard). De totale uitgaven stegen ook van SRD 2.9 miljard in 2010 naar 4.5 miljard in 2014, met de piek in 2013 (4.7 miljard). Het hieruit afgeleide begrotingstekort was in de periode 2010-2014 het hoogst in 2013 (5.9%), waar het 2.5% was in 2010 en 4.9% in 2014. Interessant is ook de groei en daling van de internationale reserves. Het begon met 690 miljoen US$ in 2010 om in de volgende jaren te klimmen naar 816 miljoen en 1 miljard. De reserves daalden in de volgende 2 jaar sneller dan het in de voorgaande 2 jaren groeide. Als we uitgaan van wat de NF-regering naliet dan heeft de NDP-regering haar bijdrage al opgemaakt en is ze gaan vreten aan het gespaarde van de NF-regering. De importdekking daalde nagenoeg constant. Van 5 maanden in 2010 was het in 2014 al nagenoeg gehalveerd naar 2.7 maand. Over de periode 2010 – 2014 steeg de buitenlandse schuld (onder een verruimd wettelijk plafond) van 15% van het bbp naar meer dan 20%. De binnenlandse schuld met een verruimd wettelijk plafond schommelde meer tussen 10% en 12 % met een behoorlijke piek in 2013 van 15.7% .
Wanneer een president aangeeft dat er minder inkomsten zijn en hij in de eerste plaats geen maatregelen aankondigt om via andere kanalen de inkomsten binnen te krijgen en evenmin aankondigt dat er goede vooruitzichten zijn, dan is er geen andere gezonde optie dan bezuinigen. Daarbij moet gecommuniceerd worden door het volk en dat gebeurt primair in DNA, ook voor de zogenaamde volkspresident. Schulden moet men betalen en daarna moet men prioriteiten stellen. Onder andere denken we aan grootschalige projecten die niet bedoeld zijn om levensbedreigende situatie te voorkomen. Deze projecten moeten dan afgeschaft worden. Het zal maken dat het erop zal lijken dat men niets doet, iets waarvan men de oppositie nu beschuldigt. Met te onderkennen dat de situatie precair is, pleegt de regeringsleider wanprestatie. Hoe zullen we het aanpakken? Waarom duurt het zo lang en we zien nog geen maatregelen? Dat Suriname te afhankelijk is van de export van een paar commodities en de economie daarom sterk afhankelijk is van mogelijke fluctuaties op de wereldmarkt is een passage dat al zeker 8-9 jaar standaard voorkomt in o.a. de Artikel-IV rapporten van het IMF. De waarschuwing was er in goede tijden en de waarschuwing komt nu nog steeds voor in slechte tijden. Noch de NF-regering, noch de NDP-regering inclusief alle partners hebben ooit aandacht besteed aan deze zaak. Het besef van het belang van een ‘souvereign wealth fund’ was al aanwezig bij de NF-regering, maar het lukte haar niet om ondanks een veel betere inkomensniveau het Surinaamse volk te behoeden van de onzekerheid waarmee men nu zit. De NDP-regering leek standvastigere ideeën te hebben om dit welwaartsfonds in te stellen en deze regering was waarschijnlijk het dichtstbij van alle voorgaande om het wettelijk in te stellen.
In zijn jaarrede heeft de president het gehad over bezuinigingen voor 2015. Hij constateerde toen alleen dat er verspilling was ‘in ons ambtenarenapparaat’ (brandstof, telefoon, airco’s). De oppositie zegt dat de verspilling komt door de overfactureringen en onnodige uitgaven als onderdeel van de welig tierende corruptie. De president heeft getracht in deze jaarrede een gunstig beeld te schetsen van de economie van Suriname en dat er geld in de economie zou terechtkomen door allerlei investeringen. De verminderde inkomsten zijn door de president ettelijke keren benadrukt en gisteren weer. De inkomsten uit de bauxietsector zijn helemaal weggevallen. De internationale olieprijs is van ca. US$ 95 per barrel gezakt onder de US$ 50. De voorspellingen zijn volgens de president dat deze kan droppen naar US$ 25l. Ook de goudprijs is teruggevallen van US$ 1900 naar onder de US$ 1100. Het treinproject schijnt nu van de baan te zijn voor enige tijd. De president en de NDP moeten beter komen uitleggen hoe de staatshuishouding zal draaien, zonder de reserves op te souperen. Dat lukt voorlopig niet.
