Heetste zon komt rond 5 september

De keuze van de maand september als periode van de grote schoolvakanties was destijds in de jaren 70 van de vorige eeuw goed te verdedigen. Voorafgaand en in de zestiger jaren van de vorige eeuw, met in die tijd een belangrijke inbreng van overkomende Hollandse leraren in Suriname, was oktober onterecht de officiële schoolvakantiemaand. Het is nu in deze periode heet, omdat de zon binnenkort, en wel op 5 en 6 september recht of bijna recht boven Groot Paramaribo zal staan, in verband met de volgende mondiaal geografische processen. De zon gaat vanuit Paramaribo bekeken elke dag op in het oosten, aan de kant van Meerzorg en Albina, en gaat elke dag onder in het westen , aan de zijde van Coronie en Nickerie. De locatie van opkomst verschuift wel elke dag, wat simpel te zien is door staande op een vast punt elke week de opkomst verschuiving langs een andere bouwsteen in een eventuele omheining te observeren. Op 21 maart, het begin van de lente, gaat de zon van oost naar west over de middenlijn van de aarde, de evenaar, equator, ongeveer over Belem en Ecuador. De volgende dag gaat de zon iets noordelijker in haar baan van oost naar west, totdat de zon op 5 april over Paramaribo gaat, dat bijna 6 graden noord van de evenaar is. Het is dan regentijd, waardoor de hitte van de zonnestraling wordt beperkt. Na 5 april gaat de zon in haar oost-westbaan steeds verder naar het noorden, tot maximaal 24 van de in totaal 90 graden, over Guyana, Trinidad, Barbados, nog voorbij Cuba, maar net niet in Miami. Op 21 juni, de langste dag van het jaar, keert de zon weer terug naar het zuiden. Het is dan nog volop zomer in Miami, Madrid, Amsterdam en Rome, en de dames lopen er dan op het strand rond in badpak, in bikini, monokini en soms ook in zerokini. De zon komt nooit recht boven Nederland of Spanje, waardoor de hoogste zonnestand van Nederland lager is dan onze zon van elf uur in de ochtend. De Hollanders kijken dus nooit recht naar boven naar de zon, maar altijd schuin naar voren, naar het zuiden. Aan de andere kant van de wereld, met landen als Argentinië en Chili, tot 24 graden in het zuiden, loopt men in juli, dus in de Europese zomer, rond in jassen. De zuidwaarts terugkerende zon moet op 21 september op weg naar hen toe, weer op de evenaar zijn, en staat daarom twee weken daarvoor, op 5 september weer recht boven Paramaribo. De huidige hitte heeft dus veel te maken met de voor ons aankomende zon. Op 5 september zal een rechtstaande paal van 10 of meer meters in Paramaribo geen schaduw hebben om acht minuten over half een. Een 6 meter lange metalen pijp op een van de percelen binnen mijn familie , had op 23 augustus een schaduw van slechts 43 centimeter. Op 28 augustus was dat reeds verkort tot 32 cm. Op 5 september zal de schaduw nul of bijna nul cm. zijn , dus de zon recht boven, met de grootste directe hitte. De volgende dag is de zon reeds voorbij Onverwacht, en de daaropvolgende dag al voorbij Kraka, op weg naar Berg en Dal. Voor bewoners van Kwamalasamutu is de heetste dag mogelijk pas rond 16 September. Voor Belem en voor Ecuador is 21 september de dag, en dan wordt het enkele maanden later dan Europa, aan die zuidelijke helft van de aarde tijd voor badpak, bikini, mono-kini, zerokini en de goedkoopste van alle zwemkleding, de nadakini. Die kan wel een boete opleveren, nadat de betreffende agent zich door directe waarneming heeft verzekerd dat het een nadakini is. In Europa en Noord Amerika viert men in dezelfde tijd White Christmas met winterjassen. Deze geleidelijke verandering over de zones van de aarde heeft enkele praktische commerciële gevolgen gekregen. Vroeger aten we in Suriname slechts “ijsappels” en peren in de tijd dat Europa die hadden. Door de wereldhandel en globalisatie maakt men gebruik van het feit dat Argentijnen en Chilenen die vruchten oogsten, als in Europa en Noord Amerika de vruchten tuinen onder de sneeuw liggen. Men kan nu dus het hele jaar in de hele wereld seizoens gebonden agrarische producten inkopen en verkopen. Voor ons geldt nu echter dat de zon er aan komt , dus lezer, tref voorzorgsmaatregelen. Als de zon op 5 september toch door wolken wordt versluierd, zal het minder heet zijn, maar zeer benauwd. Als de zon ongehinderd door wolken de Surinaamse bodem, planten, dieren en mensen kan bereiken, zal het in die zon, op die dag zeer heet worden. Gaat U dan niet onbeschermd op daken werken, niet met uw hete banden extra hard rijden op extra hete wegen, niet zonnen, dus geen blanken, geen zwarten en niets geels, roze of bruins daartussen. Zorg voor voldoende water voor uzelf, uw dieren en uw planten, en ga er vanuit, dat de hitte nog minimaal een week na 5 september zal aanhouden. Het is voor velen vakantie in de meteorologisch bekeken juiste periode. Geniet er van , maar houd ook in de gaten, dat de keuze op deze periode is gevallen vanwege de bijzondere hitte, waardoor bepaalde zaken wel, of anders of niet gedaan mogen worden.
Drs. Eddy Monsels

error: Kopiëren mag niet!