Telesur heeft in een lokaal medium op 26 februari 2017 een reactie gegeven op het artikel “Het “Nationaal Breedband Plan” van Telesur een dubieuze basis voor U$ 115 mln?”. Het gehele artikel is gepubliceerd. Ik wil bij die reactie van Telesur wat kanttekeningen plaatsen en vervolgens dit onderwerp wat mij betreft, afsluiten.
De in dit artikel opgenomen afkortingen zijn behandeld in de onderbouwing van genoemd artikel van 26 februari 2016. Klik op: https://1drv.ms/f/s!AjEZKFLT23Fzhx2rIWRCprfqfOJ5 of kopieer dit adres in de adresbalk van uw browser als u inzage wenst.
Jammer genoeg is Telesur in haar reactie niet ingegaan op een aantal vragen die in de onderbouwing
van het genoemde artikel zijn gesteld zoals de kwestie van de apparatuur keuze in relatie tot de
aanwending. Telesur stelt dat door de overeenkomst met de EBS van november 2016 zij in plaats van uitsluitend FTTC nu FTTC/FTTH zal implementeren. Zij stelt dat daardoor de benodigde kabellengte fiber zal toenemen van ca. 455 km naar ca. 1.000km. Een direct gevolg van die wijzigingen zal dan zijn dat het aantal “verdeelkasten” MA5600T en MA5603T met ca. 200 zal afnemen.
De door Telesur genoemde ratio om FTTC/FTTH in plaats van FTTC te implementeren doet vreemd
aan. Immers als er geen kabel ligt is het verstandig direct glas te leggen. Dat is toekomst vast. Dus
FTTH als er geen kabel ligt en als er wel koper kabel ligt waarvan de kwaliteit goed is dan FTTC
toepassen. Wat de deal met EBS met deze specifieke technische keuze van doen heeft is onduidelijk.
Wat ook bevreemdt is dat op 29 december 2016 stukken in de DNA zijn behandeld, voor een bedrag
van U$ 115 mln, op basis van 453 stuks MA5600T á ca. U$ 61.000 1.
In die stukken wordt de MA5603T helemaal niet genoemd. De MA 5603T is volkomen gelijk aan de
MA5600T alleen is de capaciteit aanzienlijk kleiner en wel 6 sleuven voor klantaansluitingen vs 16
sleuven bij de MA5600T. Hierdoor is de prijs ca. 55% lager.
Uit de reactie van Telesur moeten wij begrijpen dat ten tijde van de behandeling in de DNA het bij
Telesur al bekend was dat er 200 MA5600T minder zouden worden aangeschaft. Dit betekent dat het bedrag waarvoor machtiging is verleend ten minste U$ 13 mln. ( 200 x U$ 61.000) te hoog is.
Nu Telesur ook de MA5603T zal inzetten neemt deze discrepantie alleen maar toe. Immers hoe hoger het aantal MA5600T dat door de MA5603T wordt vervangen hoe lager het benodigde kapitaal.
Het zou wel zo netjes zijn geweest om van deze discrepantie in de presentatie aan de DNA melding te maken. Immers nu is machtiging verleend voor middelen waarvoor er geen bestemming is en dus
ook geen controle op de aanwending.
De toename van het aantal km kabel met ca. 550km speelt wel een rol. Dit heeft niet van doen met
de aanschaf maar meer met de aanleg. Een km grondkabel kost afhankelijk van de specificaties
immers tussen de US 1.000 en U$ 2.000. Luchtkabel is een stuk goedkoper. Het kosteneffect is
waarschijnlijk niet significant ten opzichte van de totale investering.
Overigens is het op zijn zachtst gezegd zeer oneerbiedig uitermate complexe apparatuur als de
MA5600T als “verdeelkast” aan te duiden.
Dit apparaat combineert een groot aantal functies en is qua functies veel complexer dan bijvoorbeeld de Mobile Switching Center van het Mobiel Net. Dat Telesur deze apparatuur als “verdeelkast” wil gebruiken, door alle andere aanwezige functies te negeren, betekent niet dat deze een “verdeelkast” wordt. Ferrari sport wagens zijn bekend om hun mooie lijn en vooral snelheid en hebben natuurlijk ook een bagagebak. Maar je koopt toch geen Ferrari om zand te transporteren omdat deze ook een bagagebak heeft.
Want daar ligt het eigenlijke probleem. Het Telesur breedband project kost U$ 64 mln. omdat de
MA5600T oneigenlijk ingezet wordt. Dit zelfs met negeren van een aanbevolen scenario van
HUAWEI. HUAWEI beveelt aan dit apparaat te gebruiken om GPON’s te managen2 en na de ONU pas
de aansluiting naar de klant te doen.
De ONU, bijvoorbeeld de MA5616, kost ca. 5% van de MA5600T. Daarnaast heeft deze geen functies
die niet nodig zijn voor de aansluiting van de klanten via VDSL2, POTS, E1 etc. Met een MA5616
kunnen bijvoorbeeld maximaal 128 VDSL2+ POTS aansluitingen3 gemaakt worden waarvoor slechts
één poort van de beschikbare 256 GPON poorten van de MA5600T gebruikt wordt.
Door de configuratie met GPON’s en ONU’s kunnen zo duizenden woningen worden aangesloten op
één MA5600T. Gegeven echter de Telesur eis, van minimaal 40Mbps per klant, wordt dit aantal
beperkt tot ca. 12.500.
Met de door Telesur voorgestane configuratie kunnen maximaal 896 klantaansluitingen per
MA5600T gemaakt worden. Bovendien loop je al snel tegen de beperking op die de ontwerp eis van
800m stelt, het geen betekent dat hierdoor alleen al meer MA5600T’s nodig zijn.
Een snelle scan indiceert dat geheel Noord Paramaribo kan worden bediend met waarschijnlijk één
MA5600T en 1 – 4 MA5616’s per straat afhankelijk van het aantal woningen in de straat. Of indien
FTTH gewenst is per fiber een aantal optische splitters in cascade tot maximaal 1:32 of 1:64.
De MA5616 is vergeleken met de MA5600T een klein apparaat4 dat maximaal 9 kg5 weegt. Het kan
dus overal geplaatst worden. Maar mogelijk het meest belangrijk is dat deze MA5616 gevoed kan
worden met 110/220V wisselstroom of 48V gelijkstroom. Het apparaat kan dus direct vanuit de EBS
palen gevoed worden en zo dus dichtbij de klanten worden gebracht. Het streven van het NBPN is
immers de aansluitlijnen maximaal 800m lang te maken.
De MA5600T en zijn kleine broer de MA5603T kunnen uitsluitend met 48V gelijkstroom gevoed
worden. Dit betekent speciale voorzieningen6 omdat gelijkstroom zeer beperkt beschikschaar7 is.
Bovendien is het benodigde vermogen voor de MA5600T en de MA5603T aanzienlijk respectievelijk
1.200 W en 670 W. Dit betekent speciale leidingen vanwege de forse stromen van ca. 25 resp. 14
Ampere en energieverliezen.
De MA5616 echter gebruikt slechts tussen de 200 en 280W afhankelijk van het aantal actieve
aansluitingen.
Het NBPN suggereert om voor de gelijkstroom voorziening de bestaande koper telefoonleidingen van Telesur te gebruiken.
De vraag is natuurlijk in hoeverre dat economisch aantrekkelijk is en of het niet voordeliger is
gegeven de hoge vermogensbehoefte, de te verwachten stroomverliezen, de hoge koperprijzen8 om
op te graven, het koper te verkopen en een GPON9 die geen stroom nodig heeft in de zelfde geul te
leggen.
Is deze kwestie in de planning aan de orde geweest?
In elk geval is het duidelijk dat het volgen van het aanbevolen scenario van HUAWEI te weten
MA5600T/ 5603T die GPON’s met ONU’s, zoals de MA5616, managen veel voordelen heeft zoals:
1. Er zijn dan slechts enkele tientallen MA5600T/|MA5603T nodig en geen 255 zoals in de
reactie van Telesur staat.
Deze kunnen op de huidige 20 locaties geplaatst worden waar nu de telefonie remotes staan
en waarop nu alle ca. 70.000 telefoon abonnees zijn aangesloten. Daar is tevens al
gelijkstroom voeding aanwezig. Verdere gevolgen:
a. De “MSAN Implementation Services” geoffreerd voor ruim U$ 8,5 mln. gebaseerd op
453 stuks MA5600T zijn veel minder nodig. De benodigde investering wordt dan
geschat op minder dan U$ 0,8 mln.
b. De “Remote Power Systems Implementation Services”, ten behoeve van de
gelijkstroom voorziening, geoffreerd voor ruim U$ 4,4 mln. zullen tot een fractie van
dit bedrag teruggebracht worden.
c. Uiteraard zijn er ook effecten op het veldwerk t.w. “OSP Network Planning” (U$ 2,4
mln.) en de “OSP Deployment Service” (U$ 14 mln.). Immers de inzet van minder
complexe apparaten betekent ook minder inspanning van HUAWEI.
Deze kostenverlagende effecten zijn echter lastig in te schatten, waarschijnlijk
relatief klein en worden hier genegeerd.
Het is wel nodig de vraag te herhalen waarom niet bedongen is dat HUAWEI verplicht is een bepaald percentage van het veldwerk aan Surinaamse aannemers te gunnen.
2. De MA5616
a. heeft alleen de functies die nodig zijn voor de aansluitingen en dus geen functies die
daarvoor niet nodig zijn, dus geen onnodige kosten cq. geen “Ferrari”;
b. heeft een prijs die ca. 5% van de prijs is van een MA5600T zoals door HUAWEI
geoffreerd;
c. heeft vanwege de geringe afmetingen en het gewicht geen dure betonnen voet
nodig en kan dus gemakkelijk overal geplaatst worden, dus ook dicht bij de klanten
waardoor het realiseren van de gewenste 800m afstand naar de klanten
gemakkelijker wordt;
d. heeft geen aparte gelijkstroom voorziening nodig maar kan vanuit de EBS palen
direct worden gevoed met 110V of 220V wisselstroom.
HUAWEI offreert de MA5600T voor U$ 55.000 excl. “Remote Power System” uitgerust voor VDSL2
over POTS 64 aansluitingen per board. Inclusief kost één MA5600T ca. U$ 61.000,- Indien de
MA600T/MA5603 op de locaties van de huidige remotes worden geplaatst kan zeer waarschijnlijk de
“Remote Power System” van ruim U$ 2,9 mln. worden geschrapt.
Een MA5600T chassis inclusief moederboard, voeding en 10G Ethernet uplink alle dubbel uitgevoerd
kost U$ 3.000,- tot U$ 4.000,-exclusief vracht. Enig zoekwerk op het Internet laat zien dat de VDSL2
combi boards in India worden geïmporteerd voor ca. U$ 1.300 per stuk.
(Zie link: https://www.zauba.com/import-combo-port/hs-code-85177090-hs-code.html)
Dit zou betekenen dat een volledig uitgevoerde MA5600T met 896 VDSL2 + POTS aansluitingen
zonder vracht etc. ca. U$ 24.000 zou moeten kosten en een MA5603T ca. U$ 11.000. Met zeg 25%
voor vracht en alle bijkomende kosten voor levering op Telesur locatie worden de bedragen
U$ 30.000 resp. U$ 14.000,- . Deze schatting wijkt nogal af van de offerte van HUAWEI.
Zoals in het vorige artikel al aangegeven is het zinvol HUAWEI om een volledige breakdown van haar
offerte te vragen.
Samenvattend: Verandering van de net configuratie naar die met MA5616 ’ s a l s O N U ’ s en
een 20- tal MA5600T/MA5603T’s resulteert in een investeringsbedrag dat ca. U$ 34 mln.
lager i s dan de nu geoffreerde U$ 64 mln. voor het Telesur deel van het Nationaal
Breedband Project .
Waarom een aansluitlijn van maximaal 800m en niet maximaal 1.000 m?
Op deze vraag is Telesur in haar reactie niet ingegaan alhoewel dit zeer waarschijnlijk tot significant
lagere behoefte aan apparatuur leidt. Dus ook lagere investeringen terwijl het effect op de klanten
verwaarloosbaar is. Dit betekent wel een forse planning inspanning. Is dit in de planning aan de orde
geweest?
De IXP en het in Suriname originerende en ook eindigende verkeer
In de reactie van Telesur wordt gezegd dat “meer dan 40% van de internet traffic van geheel
Suriname lokaal gehost/gecached” wordt. Wat hier gezegd wordt en of het iets met een IXP te
maken heeft blijft een open vraag.
De vraag is simpel. Blijft het verkeer dat in Suriname gegenereerd wordt en bestemd is voor
Suriname ook binnen de grenzen van Suriname, zodat geen onnodige kosten gemaakt worden die
internettoegang in Suriname onnodig duur maken?
Dat is onder andere wat een IXP doet, naast bijvoorbeeld een deel van het verkeer dat
bestemmingen buiten Suriname heeft binnen de grenzen houdt omdat er in de Surinaamse IXP
servers van buitenlandse content providers staan.
Het grote voordeel is dat bespaard wordt op de kosten van de zeekabels en buitenlandse
internettoegang. De enige ratio van een IXP is dan ook MINDER KOSTEN…….!
TR Adney
