Ik weet niet of u de afgelopen periode heeft gelachen van enkele opmerkelijke zaken die in de Surinaamse pers zijn verschenen. Allereerst de publicatie van de voorzitter van de Surinaamse Politiebond, die de vorige minister van Justitie en Politie ‘zwakgeestig’ noemt. Hij wil niet meer met deze persoon – die nu onze Hoogste College van Staat bevolkt – communiceren totdat hij is ingeschreven en wordt begeleid door het Psychiatrisch Centrum Suriname (PCS): ‘Dan moet je werkelijk een goede psychiater vinden die daar tijd voor heeft’, veronderstel ik, want Belfort staat erom bekend zijn tong uit te steken naar iedereen. De humor van Robby Ramdjiawan is bekend! Ik weet echter niet of hij de bekendmaking serieus of overdrachtelijk heeft bedoeld anders heeft de DNA een probleem erbij met dit lid. Santokhi (VHP) wil al niet meer onder de amandelboom gaan zitten uit vrees voor president Bouterse, vermoed ik. In Nederland (1986) werd een curieuze criticus die een bekende en gerenommeerde schrijfster ‘hoer’ had genoemd hiervoor gevonnist.
Een tweede grap vond ik de bekendmaking van advocaat Essed dat Baboeram moet oppassen voor zijn veiligheid. Maar het grappigste van alles is de bekendmaking dat de ‘getuigenis’ van Desi Bouterse op een locatie in het binnenland zal plaatsvinden van 27 tot en met 29 november 2015. En nu komt het: ‘Op die locatie mag niet gefilmd worden’. Met name sociale wetenschappers en juristen zijn altijd geïnteresseerd in de lichaamstaal van personen bij getuigenissen. Het filmen adviseer ik daarom heel serieus! Niet van de locatie maar van het gesprek moeten er beelden gemaakt worden! Derhalve hoop ik dat nu de bezorgdheid van Essed een beetje geplaatst kan worden: ‘Baboeram voelt zich immers bedreigd door Essed!’
Het onderzoek van Dew Baboeram
Toch nog even heel serieus naar het onderzoek van Dew Baboeram. Reeds heb ik aangegeven dat ik het geen probleem vind dat Baboeram wetenschappelijk onderzoek doet naar mensenrechtenschendingen in ons land. Wel is het erg twijfelachtig tevens navrant dat de situatie in Zuid-Afrika wordt vergeleken met Suriname. Dat is appels met peren vergelijken! In Zuid-Afrika hebben er eeuwenlang mensenrechtenschendingen plaatsgevonden! Juridisch is het schier onmogelijk om thans de daders daarvoor te berechten. De laatste president van de apartheid, Frederik Willem de Klerk (1933), heeft zelfs samen met Nelson Mandela (1918 – 2013) de Nobelprijs (1993) voor de Vrede gekregen. Ik heb Zuid-Afrika bezocht, dus ken ik de situatie in dit land enigszins. Zelfs geestelijke leiders in Suriname als Carl Breeveld zoeken steun in de Waarheids- en Verzoeningscommissie (WVC) in Zuid-Afrika om de daders van onder andere de Decembermoorden te verschonen. Met zijn partij DOE zit hij nu eindelijk in de coalitie! We weten dat deze politicus niet heeft gestemd in de DNA voor de aangenomen amnestie in 2012. In de Zuid-Afrikaanse WVC werden de misdaden van de apartheid onderzocht onder leiding van aartsbisschop Desmond Tutu (1931) van de Anglicaanse Kerk. Hij heeft eveneens de Nobelprijs voor de Vrede gekregen in 1984. De enorme bezorgdheid van bepaalde organisaties in Suriname inzake de mensenrechtenschendingen in de vorige eeuw begrijp ik nu terdege, omdat vele verantwoordelijken en daders van de gepleegde massamoorden nog in leven zijn. Vooralsnog kunnen de prognoses van Baboeram daarom ficties worden genoemd. Mensenrechtenschendingen kennen in het internationaal recht geen verjaringstermijn! Bovendien is Baboeram een buitenlandse onderzoeker en activist die zich behoorlijk dient in te tomen in het doen van uitspraken over de binnenlandse aangelegenheden in Suriname die opruiend kunnen klinken.
Angst
Wie de Surinaamse samenleving kent, weet dat een groot deel nog in angst leeft. Wellicht hebben daarom veel kiezers wederom voor Bouterse gestemd om maar geen onheil meer over ons land uit te roepen: ‘Wie weet!’ De verontrusting waarmee Baboeram de gemeenschap thans confronteert, is niet te begrijpen en kan op geen enkele grond worden gestoeld. Baboeram moet zich concentreren op zijn onderzoek en niet hysterisch lijkende uitspraken doen om de bevolking nog meer spanning in te boezemen. Wat in het naaste verleden is gebeurd, moet nog verwerkt worden. Vooral door oudere landgenoten die onder meer de Binnenlandse Oorlog, Decembermoorden, en of Staatsgreep hebben meegemaakt. En natuurlijk de nabestaanden! Een eenmaal gestart juridisch onderzoek kan nooit meer gestuit worden. Door niemand! Eveneens niet na het onderzoek van Baboeram. Zelfs als hij Zuid-Afrika heeft bezocht! Daders van mensenrechtenschendingen kunnen immers vervolgd worden door bijvoorbeeld supranationationale organisaties en of de Verenigde Naties als de nationale rechtspraak teveel tegenstand ondervindt. Rechters moeten ongehinderd – zonder politieke interventie – recht kunnen spreken. Enkele daders uit andere landen zijn al in hun eigen land opgepakt en uitgeleverd aan internationale tribunalen! Reeds zijn hiertoe verzoeken uit Suriname ingediend door verschillende nabestaanden! Wellicht wordt zulks door het onderzoek van Baboeram alleen maar bespoedigd. Het verzet van de nabestaanden moet Baboeram daarom heel serieus nemen. Dat kun je niet zomaar bagatelliseren! Nederland heeft al aangekondigd dat het Strafproces van de Decembermoorden gewoon moet voortgaan! Het zijn niet slechts de twee stromingen in het maatschappelijk debat zoals door Baboeram wordt getypeerd. Waarheidsvinding is niet alleen te verkrijgen door een privé-getuigenis maar eveneens door een gedegen juridisch proces met goede rechtspraak. Allebei de trajecten volgen kan dus ook! Tenslotte wil ik nogmaals – heel consciëntieus – accentueren dat het belangrijk is dat gedeelten van het onderzoek van Baboeram worden gefilmd. Zeker het interview in het binnenland: ‘Het zal toch niet weer gebeuren dat de geschiedenis zich herhaalt en zo op een hert of konijn op de vlucht wordt geschoten?’ Baboeram is historicus! Deze keer wil ik het dan wel zien gebeuren! In die zin begrijp ik het understatement van Essed! Dew Baboeram heeft dat signaal in ieder geval als een bedreiging opgevat!
Robby Roeplall (uit Nederland)
