De oppositie bepaalt welke kant de politiek niet opgaat

Chandrikapersad Santokhi
Chandrikapersad Santokhi
Aan de vooravond van de 59ste verjaardag van Chandrikapersad Santokhi, voorzitter van de VHP, is het goed even stil te staan bij de verdiensten van deze politiek leider. De VHP gaat onder de bezielende leiding van Santokhi betere tijden tegemoet. Tegenstrevers willen dit niet erkennen, maar vele ontwikkelingen wijzen in de richting van groei en sympathie voor de oranje partij.
Santokhi kan worden gezien als een moderne politiek leider, die zich goed weet te profileren in de media bij het geven van interviews, in praatprogramma’s en het maken van puntige statements. Binnen de eigen gelederen wordt dit niet altijd gewaardeerd. De discussie is steeds of alles moet draaien om de partijleider. Maar de politieke voorman komt rustig, overwogen en principieel over, zonder in aanvaring te komen met partijgenoten die een andere mening zijn toegedaan. Zijn gevoel voor humor, zijn plooibaarheid en relativeringsvermogen maken hem in de persoonlijke sfeer beter toegankelijk.
Zijn standvastigheid wordt pas manifest wanneer de inhoudelijke discussie op gang komt. Santokhi bezit veerkracht: hij is fysiek, mentaal en emotioneel sterk en juist daardoor stressbestendig, vooral als het even tegen zit.
Een goede leider moet niet alleen leiding kunnen geven, maar zelf ook kunnen volgen. Santokhi heeft zich de laatste jaren goed kunnen ontwikkelen. Hij laat zich bijstaan door deskundigen, bereidt zich terdege voor op te houden toespraken, schuwt het debat niet en is goed in staat zijn eigen mening te vormen over verschillende nationale en internationale issues. Een man die de eigen koers vasthoudt en oor heeft voor de brede roep om herstel van waarden en normen van de achterban. En in die zin een man die prima past bij het profiel en bij de principieel consoliderende ambitie van zijn politieke partij.
Strijdvaardiger in de politieke arena
Onder Santokhi is de VHP strijdvaardiger geworden; dat is te merken aan de bijdrage die dagelijks in DNA en de samenleving wordt geleverd. Zijn politieke tegenstanders hebben hem leren respecteren als een geduchte kampvechter in de Surinaamse politieke arena. De volksvertegenwoordigers van de VHP nemen via het parlement met visie en flair de leiding in maatschappelijke discussies. Ze brengen ook allianties in de samenleving tot stand en komen daardoor met duurzame oplossingen voor maatschappelijke vraagstukken die draagvlak krijgen. En bij slepende kwesties zoeken ze naar andere dan de gebruikelijke oplossingsmodellen, door verrassende thinking outside the box: denken buiten het kader. Politiek is niet alleen voor vergaderzalen. Politiek is meer dan praten. VHP’ers staan midden tussen de mensen. Op school, in het bedrijf, in de zorg, in de supermarkt, de sport, in de cultuur. De VHP is streetwise geworden: in staat zich te redden in een lastige, bedreigende omgeving.
Het meest beroerde dat kan gebeuren in een democratie is dat we cynisch worden over de toekomst en de hoop verliezen. Politiek en bestuur zijn niet meer voldoende in staat vooruit te kijken en problemen tijdig te onderkennen. Dit heeft veel cynisme gewekt bij de burgers. Zij hebben het gevoel dat politiek er niet meer voor hen is, omdat die hun diepste zorgen – gevoelens van vervreemding, het verlies van culturele identiteit en morele zekerheid – niet onderkent. Santokhi staat voor een nieuwe moraal in de politiek. De economische cijfers zijn gemiddeld niet goed, de Surinaamse burger heeft het moeilijk. Mensen vragen zich af wat ons bindt en wat de morele basis is van dit land. Santokhi gaat voor bestrijding van criminaliteit, veiligheid, goed bestuur, herstel van de democratische rechtsstaat en stimulering van duurzame productie.
Hij heeft steeds getoond bruggen te willen bouwen van de “oude” VHP naar de “nieuwe.” Maar ook heeft hij handreikingen gedaan naar de coalitie voor samenwerking voor het algemeen belang. De VHP voorman heeft zich ontpopt als een potentiële volksgerichte presidentskandidaat, die zijn partij openstelt voor elke Surinamer. Hij rekent daarmee definitief af met het oude politieke panacee van het niets doen, het lost zichzelf wel op, omdat het milieu waarin het verleden zwaarder weegt dan de toekomst geen opgeld meer doet. De tijd dat politiek louter langs etnische lijnen werd bedreven ligt achter ons.
Naar een politieke cultuur van gedragen hoop
De vraag is waar te midden van de huidige cultuur van angst en onzekerheid in Suriname een boodschap van hoop kan worden gevonden dan wel ontwikkeld. Het populisme, een stijl van politiek bedrijven die de bevolking eenvoudige oplossingen voor complexe problemen voorschotelt, heeft de overhand gekregen in ons land. Eén van de verklaringen voor het succes van de paarse populisten is dat zij inspelen op angst. De burgerij krijgt steeds slecht nieuws te horen, verdraaide feiten en leugenachtige voorstellingen van zaken in door de overheid gecontroleerde media. In het vakgebied Communicatie wordt dat fear appeal genoemd. Hoe appelleer ik met mijn boodschap aan het associatieve en emotionele brein van de kiezer? Dat is de vraag waar elke politicus die zijn boodschap inhoudelijk serieus neemt een antwoord op moet vinden.
Er is nog een verklaring voor het succes van de populisten: zij spelen in op emoties. Daarmee rekenen zij bewust of onbewust met de werking van ons brein. Kiezers verbinden zich veel eerder vanuit hun emoties aan een politieke boodschap dan op basis van rationele overwegingen. Dat heeft niets te maken met intelligentie of de belevingscultuur, maar zo werken onze hersenen nu eenmaal. Niet minder dan 90% van onze beslissingen nemen wij op basis van het associatieve en emotionele systeem van ons brein.
Daar moet de VHP een strategie voor zien te ontwikkelen. Er is altijd een alternatief; en of we ons bewust zijn van de keuzes die we hebben, hangt af van de vraag of we onszelf willen definiëren aan de hand van onze kwetsbaarheid, of van onze veerkracht. Velen hebben de hoop gevestigd op de krachtige oppositieleider Santokhi, hij moet in staat zijn met zijn eigen partij en gelijkgerichte politieke partijen Suriname te redden uit de klauwen van de paarse bende die het land nationaal en internationaal heeft gegijzeld en in haar ontwikkeling achterhoudt.
Politiek leiderschap van de VHP
In de 20ste eeuw hebben we geleerd om gecompliceerde vraagstukken te beheersen. Toen kon een leider dankzij structuur en beheersing ”in control” zijn. Nu kan dat niet meer. In de 21ste eeuw moeten we leren omgaan met de complexiteit van de hedendaagse samenleving. Dat vraagt om een andere type leider: een die juist daarmee effectief en intelligent kan omgaan.
Politiek leiderschap begint altijd met een visie op maatschappelijk problemen en het idealisme om daar wat aan te doen. Maar de manier waarop de leider dat doet, bepaalt steeds meer zijn effectiviteit. De VHP wil terug naar goed bestuur en Suriname redden van verdere neergang. Zij wil een partij zijn die midden in de samenleving staat, weet wat er speelt en die deze kennis benut om de koers voor de komende jaren te wijzen en perspectief te bieden. Deze ambitie vraagt om een leiderschapsstijl die een combinatie van (her)vormen en ontwikkelen in zich heeft. Het vraagt tevens om een extern gerichte oriëntatie, van buiten naar binnen.
Dit is des te meer nodig aangezien de partijtop een team heeft niet alleen van inhoudelijk/bestuurlijk capabele mensen met een verbindend-vernieuwende voorzitter, maar ook charismatische sterke persoonlijkheden.
Anno 2018 is leiderschapseffectiviteit sterk tijd- en contextgebonden. De VHP mag blij zijn met het leiderschap van Chan Santokhi.
Leiderschap in de politiek is veel meer dan vroeger een kwestie van samenspel.
In de huidige tijdgeest is er steeds minder plaats voor solisme en egotripperij. Je hebt anderen nodig om het hele beeld te zien en goed te kunnen schakelen. Zo is een evenwichtig team effectiever dan een briljante solist.
Politiek leiderschap vraagt dan ook om het organiseren van voldoende diversiteit en intensief werken aan het samenspel in de top.
Denken over leiderschap als gedeelde aanvoering helpt om de politiek leider beter te positioneren. Voor ons land is het erg belangrijk dat we goede politieke leiders hebben en krijgen. We leven in een ingewikkelde tijd. Makkelijk wordt het niet meer. Daarom moeten we kritisch zijn in onze keus van partijleider en respect hebben voor de personen die deze veeleisende taak op zich nemen.
Voorzitter Chan, gefeliciteerd met uw 59 levensjaren. Bereid u alvast voor op de grote verantwoordelijkheden die u te wachten staan op uw verdere levenspad. Het beste middel om hart en verstand in harmonie te brengen, is zich niet te veel door het ene te laten meeslepen, noch zich door het andere te laten weerhouden. Een rechtvaardig man is rechtvaardig, zelfs in de politiek.
Henry R. Ori

error: Kopiëren mag niet!