De wereld dreigt naar mijn gevoel steeds regelrecht af te stevenen naar de afgrond. Dan heb ik het niet alleen over de rampen die meer en meer in alle intensiteit toenemen, met zicht- en voelbare schade/tekens. In deze gaat het om normale natuurlijke verschijnselen, die sinds mensen heugenis bekend zijn. Ik moet evenwel aantekenen, dat deze natuurlijke verschijnselen ook door toedoen van menselijke handelingen in kracht en kwantiteit aan het toenemen zijn. Denkt u bijvoorbeeld aan het wild kappen van het parwa en en mangrove bos. Denkt u aan de uitstoot van grote koolstofdioxide/CO2 in de atmosfeer. Ondanks de bewijsbaarheid van de verkeerde handeling van de mens tegen de natuur, zijn er leiders en anderen, zoals bijvoorbeeld klimatologen, die om het enge privé of groepsbelang op het paard stappen om ten strijde te trekken tegen hen die klimaatsverandering ten nadele van de wereld en de mensheid willen tegen gaan. Maar het accent in deze bijdrage wil ik meer toespitsen op de moreel-ethische oriëntatie van de mens binnen het waarden en normenstelsel. Ik spreek het begrip liegen.
Wat is liegen?
Over het algemeen is liegen simpelweg de onwaarheid spreken. Liegen doet een ieder weleens. In dit soort gevallen gaat het om incidenteel liegen om bijvoorbeeld een straf te ontlopen. Dit zien wij meer gebeuren bij kinderen, waar er eerder gesproken wordt van jokken. Ja, want zoals wij geleerd hebben jokken kinderen en volwassen liegen. Tot hier bestaat voor wat mij betreft geen probleem, want er zijn mogelijkheden, instrumenten om het incidentele liegen te brengen tot acceptabel proporties. Wanneer liegen een systematische en structurele vorm in een mens inneemt en als strategie gehanteerd wordt om bijvoorbeeld macht te hebben of rijk te worden, dan ontstaat er een groot probleem. In deze kan het zijn een predikant, die meer volgelingen wilt aantrekken voor zijn of haar gemeente, een politieke leider die de politieke macht wil hebben of ook gewoon deel wil uitmaken van het politieke establishment, het zij vanuit de oppositie of vanuit de coalitie. Het liegen of de leugens die als inherente component deel uitmaakt van de strategie van die leiders, werkt verslavend op het verstandelijk vermogen van de politieke volgelingen, kerkgangers etc. Er ontstaat vaak als gevolg van deze doelbewuste strategie van de kerk- en politieke leiders een vorm van paternalisme in de verhouding leiders en volgelingen. Kritiekloos en gedwee worden de orders van de leiders door de volgelingen opgevolgd. De volgelingen geloven alles wat hen voorgehouden wordt. De volgelingen, geschoold en ongeschoold, worden in een afhankelijkheidspositie gemanoeuvreerd, middels onder andere werkverschaffing, hetgeen ik kwalificeer als een vorm van sociale corruptie. In de wereldgeschiedenis zijn er tal van voorbeelden waarbij kerk- en politieke leiders de hele mensheid op de rand van het beestachtige gebracht hebben. Neem maar de kruisvaarders die gelogen hebben in naam van Christus tegen de heidenen ten strijde te trekken. Of de leugens die delen van de Islam verzinnen om terroristische daden tegen onschuldige mensen te ondernemen. Neem het voorbeeld van Adolf Hitler die om puur sofisme aan etnische zuivering gedaan heeft. Adolf Hitler heeft gelogen alsof het gedrukt stond. Hij wilde gewoon de wereldheerser zijn. Daarvoor gebruikte hij het liegen als onlosmakelijk deel van zijn strategie om dat doel te bereiken. Leiders hebben altijd een geheim, dat middels liegen verhuld wordt voor de volgelingen. Neem ook als voorbeeld het verfoeilijke Apartheidsysteem met de correlerende verdeel- en heersstrategie. Men maskeert hun ware/echte bedoeling door met systematische en structurele leugens, de plannen aan de volgelingen voor te houden. Ik heb in deze bijdrage tot nu toe slechts als voorbeeld genoemd de kerk- en politieke leider. Ik denk, nee ik weet het zeker, dat hetgeen ik toe nog toe heb besproken, geëxtrapoleerd kan worden naar alle categorieën van leiders. De wereld wordt mijns inziens het meest beheerst en beheerd door kerkleiders en de politieke leiders. Niet te vergeten door de maffialeiders, die vaak verweven zijn met de politiek. De pers als geweten van het volk, wordt door de leiders gehanteerd om het liegen te transformeren naar een acceptabel verhaal. Fake News na fake News worden gelanceerd. Toch is het niet onmogelijk om door te hebben wanneer een leider prioriteit stelt aan zijn of haar privé of groepsbelang. Een goede observer kan dat snel door hebben. De vaak tegenstrijdige, niet consistente redenering, dreigementen, het zaaien van verdeeldheid etc. zijn enkele identieke kenmerken van leiders die andere doelen nastreven, dan hetgeen zij de volgelingen voorhouden. Ik benadruk ten slotte dat de leugenaar zoals die hierboven gekenschetst is ernaar streeft, leugens te verheffen tot waarheid. Maar, het lijkt een contradictie als ik stel, dat alleen de leugenaar exact weet als en wanneer hij of zij liegt.
Bert Eersteling
