De 21-jarige voetballer Randy, was weer eens op de rechterflank allerlei schijnbewegingen aan het maken. Met de bal aan zijn voet was hij zijn tegenstander aan het dollen. Hij was goed in het uitdagen van verdedigers. Na een geslaagde akka waarbij hij zijn belager te kijk zette, zette hij aan om zijn opponent, à la Usain Bolt voorbij te sprinten. Maar toen zagen de spelers die bij hem in de buurt waren, hem gillend ter aarde storten. Au, aaaaahh! Randy was door zijn enkele gegaan. Op sportvelden en vooral op voetbalvelden, komen deze situaties vaak voor. Maar hoe herken je nou, als iemand zijn enkel verstuikt heeft? Allereerst het volgende: een verstuikte enkel ontstaat meestal doordat de enkel plotseling naar binnen klapt. Soms ontstaat de verstuiking door het naar buiten klappen van de enkel. Bij het zwikken of verstuiken kunnen enkelbanden licht verrekken of ernstig inscheuren. Door het zwikken of verstuiken kan er ook een breuk van de botten ontstaan rondom het enkelgewricht. Een verstuikte enkel herken je aan:
– Pijn. Bij het naar binnen klappen van de enkel ontstaat de pijn meestal aan de buitenkant van de enkel. Bij het naar buiten klappen ontstaat de pijn meestal aan de binnenkant van de enkel.
– Niet kunnen staan of steunen op de geblesseerde voet.
– Zwelling rondom de enkel.
– Balvormige blauwe plek, meestal aan de buitenkant en soms aan de binnenkant van de enkel (veroorzaakt door een bloeduitstorting onder de huid).
Hoe handel je?
1. Vraag de sporter of hij (kan ook een ‘zij’ zijn) de enkel kan belasten. Ondersteun hem als het nodig is. Zo voorkom je dat de sporter de enkel opnieuw verstuikt. Kan hij de enkel niet belasten zonder hulp? Adviseer de sporter dan om niet door te gaan met sporten.
2. Kan de sporter de enkel niet belasten en heeft hij hevige pijn? Pas dan de ICE-regel toe. Dus koel de enkel minimaal 15 minuten met koud water, ijs of een cold-pack. Leg altijd een doek tussen de huid en het ijs of de cold-pack. Is koelen niet mogelijk omdat de hulpmiddelen hiervoor ontbreken op de sportvereniging? Start dan direct met het immobiliseren. Na het koelen, immobiliseren (I). Zorg ervoor dat de sporter het lichaamsdeel niet beweegt of gebruikt om op te steunen. Daarna compressie (C). Leg een drukverband aan. Bij voorkeur door een EHBO’er of fysiotherapeut. En vervolgens elevatie (E). Dat betekent: plaats het lichaamsdeel hoog. Je mag een kneuzing of verstuiking in ieder geval niet masseren. Hierdoor kunnen klachten langer aanhouden en verergeren.
3. Twijfel je? Of is er sprake van een ernstig bandletsel of breuk? Ga dan samen naar de huisarts of de spoedeisende hulp van een ziekenhuis. Of zorg ervoor dat de sporter hier zelf naar toe gaat. Dit hoeft niet direct. Je kunt zonder groot risico op extra schade enkele dagen wachten, totdat bekend is hoe de klachten zich ontwikkelen.
Een verstuikte enkel kan de eerste dagen flink pijnlijk en gezwollen zijn. Lopen gaat dan moeilijk. Na 3 tot 4 dagen neemt in de meeste gevallen de pijn af. Dragen van een brace of tapen (easytaping) helpt bij het herstel. De voet kan daardoor langzaam meer gebruikt worden. De stugge witte sporttape is old school. Geen aanrader. Vermindert de pijn niet? En kan de sporter de enkel binnen 5 dagen nog steeds niet belasten? Raadpleeg dan een (huis)arts voor verder advies. Verzwikt een sporter regelmatig zijn enkel? Dan kan de enkel verzwakt raken. Bij Locomotorius kunt u terecht voor behandeling, stabiliteitsoefeningen en sportrevalidatie. Kom niet in een neerwaartse spiraal terecht. Laat u op tijd behandelen.
LOCOMOTORIUS, sportmedisch trainingscentrum
Wekelijkse rubriek m.b.t. vitaal ouder worden
Adres: Mr. H.J. Heylidystraat nr. 4 te Zorg en Hoop
Tel.: 8502091 / 400452
Website: www.fysiotherapiefitnesssuriname.com
E-mail: [email protected]
John Kiesel en Ricardo Bhola
