Consternatie in de Nederlandse media over een geschonden deal van een bekende Nederlandse misdaadjournalist met een bekende Nederlandse topcrimineel. De twee hadden afgesproken dat eerstgenoemde een voor de topcrimineel belastend telefoongesprek tussen beiden nimmer openbaar zou maken. Maar na doodsbedreigingen van de topcrimineel aan het adres van de bekende misdaadjournalist had deze besloten in deze uitzonderlijke situatie het gegeven woord niet gestand te doen.
Dinsdagavond 12 februari werd in een praatprogramma op de Nederlandse televisie uitvoerig stilgestaan bij deze belangwekkende gebeurtenis. Zoals te doen gebruikelijk in praatprogramma’s op de Hollandse televisie op de late avond was weer een strafrechtsadvocaat aangeschoven. Dat is ook vaak het geval als er in geen velden of wegen aanleiding voor is omdat geen van de ter sprake komende onderwerpen iets met misdaad, straf of recht van doen heeft. Eveneens zat de misdaadverslaggeefster van Hollands populairste krant aan tafel.
Voor de kijker en zelfs voor de presentatrice was uit de rijstebrij van intriges, opinies, bij de affaire betrokken criminelen en misdaadjournalisten en hun onderlinge relaties nauwelijks wijs te worden. Waar in elk geval geen misverstand over bestond was dat de strafrechtsadvocaat ook nu weer geen kwaad woord wilde horen over zijn broodheer, het criminelengilde, maar als het even kon de misdaadjournalisten aan de schandpaal trachtte te nagelen. Het ontlokte een van de tafelgenoten, die overigens zelf niets met het onderwerp van doen had, de sarcastische vraag of de misdaadjournalisten niet de eigenlijke criminelen waren.
In het stukje ‘Strafrecht’ in Dagblad Suriname van 11 december 2017 stelde ik de vraag of het acteren van de strafrechtsadvocatuur in haar huidige vorm – althans die in Nederland; in Suriname bestaat mogelijk een andere situatie – wel in een behoefte voorziet of dat zij vooral belemmerend werkt voor een rechtvaardige rechtsgang. Dat belemmeren vindt in casu plaats door adviezen aan cliënten om zich op het zwijgrecht te beroepen; over de wijze waarop bewijsmateriaal kan worden achtergehouden, de manier waarop getuigen kunnen worden geïntimideerd, de wijze waarop buit kan worden veiliggesteld, de wijze waarop de belastingdienst kan worden omzeild en tal van andere. Legio zijn de voorbeelden waarbij strafrechtsadvocaten zich eerder ontpoppen als verlengstuk van criminelen en hun organisaties met de bijbehorende verdiensten, dan als dienaren van het recht. De strafrechtsadvocatuur zou naar mijn mening zoal niet behoren te worden beëindigd, dan toch op totaal andere leest te moeten worden geschoeid.
Anton van den Broek
